.

MÜRTED BABI

Her kim dinden dönerse –bundan Allahu Teala'ya sığınırız- üzerine islam teklif edilir, eğer varsa şüphesi izah edilir. Eğer mühlet isterse üç gün haps edilir. Eğer tövbe ederse ne güzeldir. Değilse öldürülür.

Mürdetin tövbesi islamdan başka bütün dinlerden beri olma-sıyladır veya intikal ettiği (dinden) beri olmasıyladır.

İslam ona sunulmadan evvel öldürülmesi mendubu terk sayı-lır, bunda ödeme yoktur.

Mürtedin malından  mülkiyeti, durdurulmuş olarak yok olur. Eğer müslüman olursa mülkiyeti geri döner. Eğer ölse veya öldü-rülse veya darul-harbe kaçıp bununla hükm edilirse, müdebber olan kölesi ve ümmü veled köleleri hür olur, borçlarının müddeti biter.

İslamda kazandığı mal müslüman varisleri içindir. Mürted iken kazandığı mal ganimettir. İslamdaki borçları islamdaki kazandığın-dan ödenir. Riddet halindeki borçları o haldeki kazancından ödenir.

Satışı, alışı, kiralaması, hibesi, rehni, azat etmesi, müdebber yapması, mükateb yapması ve vasiyyeti durdurulur. Eğer müslü-man olursa bunlar sahihtir. Eğer ölse veya öldürülse veya darul-harbe kaçtığına hükmedilse şu tasarrufları batıldır.

İmameyn derler ki, mürtedin malından mülkiyeti zail olmaz. Mutlak olarak borçları her iki haldeki kazancından ödenir, her iki haldeki kazancı da, müslüman varisleri içindir. İmamı Muhammed darul harbe kaçış anında varis olmasına itibar etti. Ebu Yusuf kaçtığına hüküm verildiği ana itibar etti.

Mürtedin tasarrufları sahihtir. Mufavaza[1] ortaklığından gayrısı durdurulmaz, fakat Ebu Yusuf’a göre (bunun tasarrufları) sahih kişinin tasarrufları gibidir. İmamı Muhammede göre hasta kişinin tasarrufları gibidir.

İmamların ittifakıyla mürtedin (cariyesini) ümmü-veled yapma-sı, (hanımını) boşaması sahihtir. Nikahı, kesimi batıl olur. Mufavaza ortaklığı durdurulur. İddette olduğu halde iken hanımı, ölen veya öldürülen mürtede varis olur.

Darul-harbe kaçtığı ile hüküm verildikten sonra müslüman olarak geri dönse, varislerinin elinde mevcut olarak bulduğu şeyi alır. Müdebberinin ve ümmü-veledinin hürriyeti bozulmaz. Hakkın-da hüküm verilmeden evvel dönüp gelirse sanki  dinden dönmemiş gibidir.

Dinden dönen kadın öldürülmez, belki tövbe edene kadar hapsedilir. Her gün dövülür. Cariye (dinden dönse) efendisi onu islama- zorlar.

Dinden dönen kadının malındaki bütün tasarrufları geçerlidir. Öldüğü vakitte bütün kazancı müslüman varisi içindir. Eğer hasta iken dinden dönse ve ölse kocası ona varis olur. Ancak sıhhatte iken dinden dönerse müstesnadır. Onu öldüren kişi sadece tazir edilir. Diğer hükümleri erkek gibidir.

Mürtedin cariyesi çocuk doğursa, mürted olan onu iddia etse ondan nesebi sabit olur ve cariye onun ümmü veledi olur, çocuk hür olur. Eğer cariye müslüman ise mutlak olarak (çocuğu) baba-sına varis olur. Hırıstiyan ise de yine aynı şekildedir, ancak  hırıs-tiyan cariye efendisinin dinden dönüşünden altı aydan ekserisinde çocuğu doğurmuşsa müstesnadır.

Şayet malı ile darul harbe kaçsa ve onun üzerine müslüman-lar tarafından galip gelinse o mal ganimettir. Eğer daru-l harbe kaçsa, sonra dönüp malını götürse ve üzerine galip gelinse, ganimet taksiminden evvel o mal varisi içindir.

Eğer darul-harbe gitse, kölesinin oğluna ait olduğuna hükm edilse ve oğlu köleyi mükateb yapsa, sonra mürted olan müslüman olduğu halde gelse  kitabet bedeli, velayet hakkı onun içindir.

Her kimi, mürted olan kişi hataen öldürse, (ve o mürted) riddet halindeyken öldürülse veya daru-l harbe kaçsa, öldürülenin diyeti (mürtedin) islamdaki kazancındandır. İmameyn derki mutlak kazan-cındandır.

Her kimin eli kasten kesilse ve bu kişi dinden dönse –bundan Allahu Teala'ya sığınırız- ve bu (yaradan dolayı) ölse, diyetinin yarısı elini kesenin malından varisleri için verilir. Eğer darul harbe kaçmaksızın müslüman olsa ve ölse diyetinin tamamı verilir. İmamı Muhammede göre yarısı verilir.

Dinden dönen mükateb darul harbe kaçsa, malı ile yakalansa ve öldürülse kitabet bedeli efendisi için, geri kalanları varisleri içindir.

Karı-koca birlikte dinden dönseler ve daru-l harbe kaçsalar, kadın çocuk doğursa, sonra çocuğunun çocuğu olsa, bunlar üze-rine galip gelinse, iki çocuk ganimettir. Çocukları islama zorlanır, çocuğunun çocuğu (torunu) değil.

Akıllı çocuğun müslüman olması sahihtir. Dinden dönmesi de aynı şekildedir. Ebu Yusuf buna muhalefet etti. Bu çocuk islama dönmekle zorlanır, eğer yüz çevirirse öldürülmez.

[1] Şirket bahsine bak.